COLLEGIO – KHÍA CẠNH GIÁO DỤC
Cộng đoàn Mornese tiên khởi tuy là sự tập hợp của những người chưa được đào tạo cách chính quy cho hoạt động giáo dục, nhưng tận bản chất, những chị em này đã mang trong mình những tố chất của một nhà giáo dục, với một trực giác rõ ràng giống như Don Bosco đã có. Và người nổi bật nhất trong số đó là Mẹ Maria Mazzarello, một người nữ chỉ biết đọc, còn viết là điều khó khăn!
Việc giáo dục tại Cộng đoàn Mornese không chỉ đơn thuần là dậy chữ, nhưng với kinh nghiệm là những người nữ trong gia đình, các chị đã tận dụng những kinh nghiệm riêng ấy để phát huy tính sư phạm trong khi làm việc giữa các trẻ nữ. Với con mắt của nhà sư phạm, Mẹ Mazzarello đã nhìn thấy trong số các chị em sở hữu cách đặc biệt món quà giáo dục này, và đưa chị vào môi trường giáo dục, đó là chị Enrichetta Sorbone.
Hồi sử ghi lại: “Sơ Enrichetta, với sự trong sáng và hoạt động từng trải của mình, luôn sẵn sàng làm vui lòng các sơ và các học sinh, đã trở thành linh hồn của các em nội trú. Chị tra tay vào mọi việc cần thiết, bằng việc làm việc và cả việc dạy dỗ nữa. Không xao lãng công việc đan lát thêu thùa, chị làm cho các thiếu nữ biết yêu mến sự ngăn nắp, trật tự và khiêm tốn khi làm một số công việc nội trợ, để có khả năng cắt may quần áo cho chính mình dùng. Trong cách thức đó, chị vô tình làm tròn điều Don Bosco khuyến cáo là chuẩn bị cho xã hội và Giáo hội một giới trẻ biết chuyên cần hoạt động và cầu nguyện một cách thực tiễn. Chị không bao giờ để các thiếu nữ một mình khi rời trường để vào phòng sinh hoạt, nhà ăn hoặc nhà ngủ, chị luôn luôn đi với họ, như một người chị luôn săn đón các em nhỏ, khi họ đến và ra về, khi họ làm việc, học tập và cầu nguyện không có một ước muốn nào khác ngoài việc làm bổn phận. Đôi khi Mẹ gọi vài Nữ tu, nhất là những người khó theo được cách thức xử sự vui vẻ và có uy quyền của một nhà giáo dục Sa–lê–diêng, đến gần phòng sinh hoạt, để nói: “Hãy nhìn cách Enrichetta điều hành công việc”.
Như Don Bosco, niềm đam mê giáo dục nơi các chị khởi nguồn từ khao khát cứu rỗi các linh hồn. Các chị chú tâm đánh thức nơi con tim người trẻ nỗi khát mong Thiên Chúa, chăm sóc người trẻ trong đường lối giáo dục của Hệ thống Dự phòng, giúp các em khám phá ra kế hoạch Thiên Chúa trên đời mình và thực hiện kế hoạch ấy trong đời sống hàng ngày.
Các nữ tu tại Mornese đã dành trước tiên cho sự đồng hành của Thánh Thần nơi chính con người mình, lắng nghe, phân định, hướng người trẻ đến việc khám phá ra cuộc sống như quà tặng, và đi đến sự hiệp nhất toàn vẹn với Chúa Giê-su. Trong số các ứng sinh đến nhà Mornese, Hồi sử còn ghi nhận 3 người trẻ nữ thuộc loại khó giáo dục và chứng tỏ được sức mạnh giáo dục của Hệ thống Giáo dục của Don Bosco nơi Mẹ thánh Mazzarello.
Corinna – Một con tim được chinh phục bởi tình yêu. Corrina là một cô gái mồ côi mẹ, thông minh, nhạy cảm, tinh tế, nhưng không dễ khuất phục. Người cậu đã thuyết phục người cha thích những thú vui trần thế rằng đến Mornese thì Corrina sẽ được học đàn miễn phí, bù lại cô có thể dậy ít giờ đàn cho các trẻ nữ. Cô không quen việc cầu nguyện, sự lịch lãm nhưng xa cách làm nhiều người muốn bỏ cuộc. Nhưng Mẹ Mazzarello đã có chiến thuật riêng để chinh phục. Mẹ xin cả cộng đoàn cầu nguyện, mọi người đều vào cuộc với lối cư xử nhẹ nhàng, yêu thương và thông cảm, riêng Mẹ có sự chăm sóc trìu mến hơn, đánh vào chỗ trống của tình mẫu tử trong lòng cô. Và khi đã tới lúc thuận tiện, Mẹ đợi khi hoàng hôn xuống, nói với cô về người mẹ thân thương. Chính từ khoảnh khắc này, lòng cô dịu xuống và chấp nhận hoàn toàn. Corinna đã hoàn toàn bị khuất phục bởi tình thương.
Maria Belletti – một mảnh đất để đào bới. Cô đến Mornese ngày 3 tháng 11 năm 1874. Cha mẹ Maria Belletti đã không còn, cô lại có sự may mắn được thừa kế tài sản lớn, vì thế cô có nguy cơ sa vào con đường phô trương hời hợt. Những luật lệ, tinh thần và nếp sinh hoạt tại Mornese thật khác xa với lối sinh hoạt và ý thích của cô, tất cả đã tạo nên sức phản kháng mạnh mẽ nơi cô. Cả cộng đoàn nhập cuộc với chiến lược chinh phục lâu dài: Mọi người đều khẩn cầu với thánh Giu-se, những nhà giáo dục ở gần tìm cách lấy lòng cô, ngay cả cha linh hướng Costamagna cũng nhập cuộc. Và Thiên Chúa ra tay bất ngờ: Cô mơ một giấc mơ hãi hùng, cô hoảng sợ và rồi với sự trấn an, đồng hành của các sơ, các nhà giáo dục, Maria Belletti có sự xác tín thanh thản hơn. Cô rời bỏ dần những thứ phụ kiện không cần thiết, có lối cư xử tử tế hơn với bạn bè, thậm chí còn biết giúp một tay đối với ai cần sự giúp đỡ. Hành động cắt tóc đã đánh dấu sự thay đổi dứt khoát nơi cô. Mẹ Mazzarello ôm chầm lấy cô vào nói: “Nếu con muốn làm con của mẹ, thì mẹ sẽ là mẹ thực sự của con”.
Emma Ferrero – con người bất trị được mời gọi đến sự thánh thiện. Thuộc gia đình khá giả, mất mẹ. Cô là một người trẻ thông minh, bản chất tốt lành, duyên dáng và quý phái. Do hoàn cảnh gia đình bị phá sản, cô và các em được Don Bosco cứu giúp. Cô và em gái được gởi đến Mornese. Cô miễn cưỡng trước mọi đề xuất của các sơ, khinh khỉnh trước mọi hành động dịu dàng, bất cần với mọi sự. Chỉ một điều cô gắn bó: Đó là chiếc rương kỷ niệm. Những vận dụng Hệ thống Dự phòng đối với cô đều vô hiệu: dịu ngọt, sự trìu mến chỉ làm cho thành quách bảo vệ thêm vững chãi. Sr. Enrichetta thành thạo trong lãnh vực giáo dục cũng phải bó tay. Hơn thế, sơ còn bị Emma làm cho tổn thương nghiêm trọng về tinh thần ngang qua thái độ trịch thượng, phản ứng gay gắt. Mẹ Mazzarello đã khôn ngoan gởi sr. Enrichetta đến một cộng đoàn khác trong một thời gian, và thay vào đó là sr. Emilia Mosca. Sự hồn nhiên, thanh thản, tự do trong can thiệp đã từng bước chinh phục tâm hồn người trẻ. Emma bắt đầu sẵn sàng giúp đỡ khi ai cần tới cho dù cô vẫn ít nói. Sự lãnh nhận bí tích Hòa giải đã thực sự để ân sủng thấm vào hồn người thiếu nữ. Cô tự tay đốt chiếc rương kỷ vật, thay đổi trong việc biết hạ mình trước các bạn, tham dự giờ cầu nguyện và thường xuyên rước lễ. Và cô đã trở thành một nữ tu thánh thiện.
Bí quyết nào đã khiến cho các nữ tu có khả năng chạm đến tâm hồn các người trẻ này? Đó chính là xác quyết: Giáo dục là một nghệ thuật, và chỉ có Thiên Chúa mới có thể chạm đến tâm hồn người ta.
Chính bí quyết: Gặp gỡ Chúa Giê-su cách thân mật đã tạo nên sự thay đổi.
